Jen japoński zyskał we wtorek na rynkach azjatyckich w stosunku do koszyka głównych i drugorzędnych walut, umacniając się trzeci dzień z rzędu w stosunku do dolara amerykańskiego i osiągając najwyższy poziom od dwóch tygodni. Stało się tak po tym, jak protokół z posiedzenia Banku Japonii wskazał na możliwość wznowienia normalizacji polityki pieniężnej przed końcem roku.

Aby zweryfikować oczekiwania dotyczące potencjalnej podwyżki stóp procentowych przez Bank Japonii o 25 punktów bazowych na nadchodzącym posiedzeniu we wrześniu, inwestorzy oczekują na publikację kolejnych kluczowych danych na temat rozwoju czwartej co do wielkości gospodarki świata.

Cena

• Kurs wymiany USD/JPY dzisiaj: Dolar osłabił się względem jena o 0,3% do 146,62 jenów, najniższego poziomu od 24 lipca, w porównaniu z ceną otwarcia na poziomie 147,08 jenów. Najwyższy odnotowany poziom to 147,15 jenów.

• Jen zyskał 0,2% w stosunku do dolara na poniedziałkowym zamknięciu, co oznacza drugi z rzędu dzienny wzrost, na skutek spadku rentowności 10-letnich amerykańskich obligacji skarbowych.

Japońskie stopy procentowe

• Z protokołu z czerwcowego posiedzenia w sprawie polityki pieniężnej wynika, że niektórzy członkowie zarządu Banku Japonii stwierdzili, iż bank centralny rozważy wznowienie podwyżek stóp procentowych, jeśli napięcia handlowe ustąpią.

• Po spotkaniu w ubiegłym tygodniu Bank Japonii potwierdził, że podniesie stopy procentowe, jeśli warunki gospodarcze i cenowe będą zgodne z oczekiwaniami.

• Prezes Banku Japonii Kazuo Ueda stwierdził, że niedawno zawarta umowa handlowa między Stanami Zjednoczonymi a Japonią stanowi istotny pozytywny krok w kierunku zwiększenia stabilności gospodarczej poprzez zmniejszenie niepewności, która od dawna ciąży na przyszłych perspektywach.

• Ceny rynkowe podwyżki stóp procentowych o 25 punktów bazowych przez Bank Japonii na wrześniowym posiedzeniu utrzymują się obecnie powyżej 50%.

• Aby zweryfikować te oczekiwania, inwestorzy czekają na więcej danych na temat inflacji, bezrobocia i poziomu płac w Japonii.

Rentowność obligacji amerykańskich

Rentowność 10-letnich amerykańskich obligacji skarbowych spadła we wtorek o 0,2%, pogłębiając straty trzecią sesję z rzędu i osiągając trzymiesięczne minimum na poziomie 4,186%. Wywiera to presję spadkową na kurs dolara amerykańskiego.

Ten rozwój sytuacji na amerykańskim rynku obligacji jest następstwem opublikowanego w piątek raportu o zatrudnieniu w USA, który ujawnił wyraźne słabości rynku pracy. Skłoniło to inwestorów do oczekiwania, że Rezerwa Federalna dokona co najmniej dwóch obniżek stóp procentowych przed końcem tego roku.

Goldman Sachs oczekuje, że Rezerwa Federalna przeprowadzi trzy kolejne obniżki stóp procentowych o 25 punktów bazowych począwszy od września, z możliwością obniżki o 50 punktów bazowych, jeśli stopa bezrobocia wzrośnie jeszcze bardziej w kolejnym raporcie.

Ponadto dymisja wysokiego rangą urzędnika amerykańskich statystyk przez prezydenta Donalda Trumpa i rezygnacja członkini Rezerwy Federalnej Adriany Kugler nasiliły obawy rynku dotyczące stabilności największej gospodarki świata.

Ceny złota wzrosły w poniedziałek na skutek ogólnego osłabienia dolara amerykańskiego względem większości głównych walut i rosnących oczekiwań na obniżkę stóp procentowych przez Rezerwę Federalną.

Dane rządowe pokazują, że gospodarka USA utworzyła w lipcu 73 000 nowych miejsc pracy, co jest wynikiem niższym od prognoz zakładających utworzenie 100 000 nowych miejsc pracy.

Dane za maj i czerwiec również zostały znacząco zrewidowane w dół, a całkowita liczba miejsc pracy spadła o 258 000 w porównaniu z pierwotnymi szacunkami. Liczby za czerwiec zrewidowano z 147 000 do 14 000, a za maj z 144 000 do 19 000.

W tym samym raporcie podano, że stopa bezrobocia w USA wzrosła w ubiegłym miesiącu do 4,2% z 4,1%, co jest zgodne z oczekiwaniami rynku.

W odpowiedzi na te dane były prezydent Donald Trump zakwestionował doniesienia o spadku wzrostu zatrudnienia i zdymisjonował szefową Biura Statystyki Pracy, oskarżając ją o manipulowanie danymi w celu osłabienia Republikanów przed wyborami.

Według narzędzia CME FedWatch, w następstwie tych wydarzeń prawdopodobieństwo obniżki stóp procentowych o 25 punktów bazowych na wrześniowym posiedzeniu Rezerwy Federalnej USA wzrosło do 88%, podczas gdy dzień wcześniej wynosiło 80%, a tydzień temu 63%.

W odrębną informację urzędnicy Przedstawiciela USA ds. Handlu poinformowali w niedzielę, że administracja Trumpa najprawdopodobniej utrzyma w mocy cła nałożone w zeszłym tygodniu na szereg krajów, zamiast je wycofać.

O godzinie 20:02 GMT indeks dolara amerykańskiego spadł o 0,4% do 98,7, przy dziennym maksimum na poziomie 98,9 i minimum na poziomie 98,5.

Jeśli chodzi o handel złotem, ceny spot wzrosły o 0,9% do 3430,8 USD za uncję do godziny 20:03 GMT.

Kiedy Donald Trump wylądował w Zjednoczonych Emiratach Arabskich na początku tego roku, nie przywiózł ze sobą tylko tytułów prasowych — przywiózł ze sobą także umowy, ambicje i miękką siłę w dziedzinie sztucznej inteligencji.

Były prezydent USA został przyjęty z królewskimi honorami, ale najważniejszym punktem wizyty było ogłoszenie powstania ogromnego uniwersyteckiego kampusu skupionego na sztucznej inteligencji — wspólnego projektu ZEA i USA.

Inicjatywa ta, określana jako największy ośrodek infrastruktury sztucznej inteligencji poza Stanami Zjednoczonymi, stanowi jak dotąd najodważniejszy krok podjęty przez kraje Zatoki Perskiej w celu umocnienia swojej pozycji na światowej mapie sztucznej inteligencji.

Wizyta Trumpa zbiegła się ze zmianą strategii, ponieważ Biały Dom złagodził ograniczenia eksportowe nałożone na najnowocześniejsze układy firmy Nvidia zarówno do Zjednoczonych Emiratów Arabskich, jak i Arabii Saudyjskiej.

Ten krok pokazał, jak poważnie Stany Zjednoczone traktują swoich sojuszników z Zatoki Perskiej jako partnerów w szerszym sojuszu technologicznym.

Państwa Zatoki Perskiej wykorzystują swój majątek państwowy, położenie geograficzne i bogate złoża ropy naftowej, aby pozycjonować się jako potęgi w dziedzinie sztucznej inteligencji. Technologia stała się centralnym elementem ich planów zmniejszenia przyszłej zależności od dochodów z paliw kopalnych.

Zjednoczone Emiraty Arabskie przewodzą tej inicjatywie, stawiając centra danych w centrum swojej strategii. Abu Zabi ogłosiło utworzenie ogromnego klastra centrów danych dedykowanego OpenAI i innym amerykańskim firmom w ramach projektu „Stargate”.

Ta wielomiliardowa umowa jest finansowana przez G42, powiązaną z państwem firmę technologiczną z Emiratów Arabskich, która przewodzi ambicjom kraju w zakresie sztucznej inteligencji. Nvidia dostarczy swoje najnowsze, zaawansowane układy scalone do tego projektu.

W pierwszej fazie rozwoju z G42 współpracują takie duże firmy technologiczne, jak Cisco, Oracle i japoński SoftBank.

Hassan Alnaqbi, dyrektor generalny Khazna — największego operatora centrów danych w Zjednoczonych Emiratach Arabskich — mówi: „Tak jak linie lotnicze Emirates Airlines przekształciły Zjednoczone Emiraty Arabskie w globalny węzeł komunikacyjny, tak teraz kraj ten może stać się globalnym centrum sztucznej inteligencji i danych”.

Khazna, spółka w większości należąca do G42, buduje infrastrukturę dla projektu Stargate i obecnie obsługuje 29 centrów danych w Zjednoczonych Emiratach Arabskich.

Zarówno Zjednoczone Emiraty Arabskie, jak i Arabia Saudyjska ścigają się o stworzenie infrastruktury obliczeniowej niezbędnej do trenowania wydajnych modeli sztucznej inteligencji. „Informatyka to nowa ropa naftowa” – mówi Mohamed Soliman, starszy pracownik naukowy w Middle East Institute w Waszyngtonie.

W terminologii związanej ze sztuczną inteligencją „obliczenia” odnoszą się do ogromnej mocy obliczeniowej zapewnianej przez zaawansowane układy scalone i wielkie centra danych — obszar, w który Zatoka Perska inwestuje miliardy.

We współczesnym świecie napędzanym przez sztuczną inteligencję infrastruktura stała się nowym paliwem – tak jak ropa naftowa napędzała rewolucję przemysłową.

Soliman zauważa, że firmy z Zatoki Perskiej zajmujące się sztuczną inteligencją aspirują obecnie do odgrywania podobnej roli, jaką odgrywają ich odpowiednicy z branży naftowej, w napędzaniu światowej gospodarki — tym razem jednak za pośrednictwem obliczeń.

W ostatnich latach państwowe fundusze majątkowe państw Zatoki Perskiej zainwestowały miliardy w zagraniczne firmy technologiczne. Teraz jednak przestają być biernymi inwestorami i stają się aktywnymi graczami.

W Arabii Saudyjskiej Publiczny Fundusz Inwestycyjny (PIF) powołał do życia krajową firmę zajmującą się sztuczną inteligencją o nazwie „Humain”, która planuje w ciągu najbliższych pięciu lat zbudować „fabryki sztucznej inteligencji” zasilane setkami tysięcy chipów Nvidia.

W Zjednoczonych Emiratach Arabskich państwowy fundusz majątkowy Mubadala wsparł G42 oraz wartą 100 miliardów dolarów spółkę joint venture „MGX”, która koncentruje się na sztucznej inteligencji i której kluczowym partnerem technologicznym jest firma Microsoft — obok innych krajowych inicjatyw.

Jednak przyciągnięcie najlepszych talentów w dziedzinie sztucznej inteligencji pozostaje istotną przeszkodą. Aby temu zaradzić, Zjednoczone Emiraty Arabskie oferują zachęty, takie jak niskie podatki, długoterminowe złote wizy i elastyczne regulacje, aby przyciągnąć firmy i badaczy.

„Budowa światowej klasy sztucznej inteligencji i infrastruktury cyfrowej będzie działać jak magnes na talenty” – mówi Baghdad Gras, założyciel startupu zajmującego się sztuczną inteligencją i inwestor wysokiego ryzyka z siedzibą w Zjednoczonych Emiratach Arabskich.

Mimo to w regionie tym nie powstała jeszcze globalnie rozpoznawalna firma zajmująca się sztuczną inteligencją, taka jak OpenAI, Mistral czy DeepSeek, ani nie dysponujemy szeroką gamą utalentowanych badaczy.

Gras zauważa, że niewielka populacja Zjednoczonych Emiratów Arabskich, wynosząca około 10 milionów, ogranicza skalę krajowego ekosystemu badawczego.

Rozwój Zatoki Perskiej jako ambitnego gracza na rynku sztucznej inteligencji sprawił, że region ten znalazł się również w centrum zainteresowania rywalizacji technologicznej między USA i Chinami.

Wizyta Trumpa dała Waszyngtonowi przewagę w regionalnym wyścigu o sztuczną inteligencję – ale miało to swoją cenę. Zmieniając kurs, Zjednoczone Emiraty Arabskie ograniczyły niektóre projekty wspierane przez Chiny i zmniejszyły zależność od sprzętu Huawei.

Transakcje dotyczące sztucznej inteligencji zawarte podczas podróży Trumpa odzwierciedlają rosnące strategiczne znaczenie tej technologii w dyplomacji USA.

Przez dziesięciolecia relacje USA–Zatoka Perska opierały się na formule „ropa za bezpieczeństwo”. Dziś ta dynamika ewoluuje w kierunku połączenia energii, bezpieczeństwa i technologii.

Soliman z Middle East Institute uważa, że umowy dotyczące sztucznej inteligencji podpisane podczas wizyty Trumpa „dotyczą bardziej Chin niż Zatoki Perskiej”.

„W zasadzie chodzi o próbę wciągnięcia obiecującego regionu sztucznej inteligencji – Zatoki Perskiej – do amerykańskiego ekosystemu sztucznej inteligencji i uczynienia go częścią Team America” – dodaje.

„Stos AI” odnosi się do całego łańcucha możliwości, obejmującego układy scalone, infrastrukturę, modele i oprogramowanie — obszary, w których dominują firmy amerykańskie.

Gras twierdzi, że decyzja Zjednoczonych Emiratów Arabskich o partnerstwie z USA zamiast z Chinami była racjonalna: „W tym momencie Amerykanie przodują w dziedzinie sztucznej inteligencji. Dlatego dla Zjednoczonych Emiratów Arabskich postawienie na nich miało sens”.

Agencja Reuters podała jednak, że umowa dotycząca Stargate oczekuje na zatwierdzenie ze strony służb bezpieczeństwa, a urzędnicy amerykańscy wciąż mają obawy dotyczące potencjalnych chińskich komponentów lub personelu w centrach danych w Zjednoczonych Emiratach Arabskich.

Mimo wszystko oczekuje się, że projekt będzie kontynuowany przy rosnącym wsparciu korporacji amerykańskich.

Mimo że Ameryka dominuje obecnie w dziedzinie sztucznej inteligencji, Soliman przestrzega przed niedocenianiem Chin.

„Chińczycy działają szybko. Mają już stos sztucznej inteligencji. Może nie jest tak wydajny jak amerykański, ale tańszy. A dla wielu krajów „wystarczająco dobry” to wszystko, czego potrzebują”.

Na razie korzyści zdają się odnosić zarówno USA, jak i państwa Zatoki Perskiej: Waszyngton zyskuje regionalnych sojuszników w wyścigu z Chinami w dziedzinie sztucznej inteligencji, a państwa Zatoki Perskiej zyskują potężnego partnera w poszukiwaniach gospodarczej przyszłości bez ropy naftowej.

Amerykańskie indeksy giełdowe wzrosły w poniedziałkowej sesji, gdyż Wall Street próbowało odrobić straty poniesione w piątek z powodu słabych danych o zatrudnieniu.

Dane rządowe ujawniły, że gospodarka USA utworzyła w lipcu 73 000 miejsc pracy, podczas gdy oczekiwano 100 000 nowych miejsc pracy.

Dane za maj i czerwiec również zostały znacząco obniżone, łącznie o 258 000 miejsc pracy w porównaniu z początkowymi szacunkami. Dane za czerwiec zrewidowano do 14 000 miejsc pracy ze 147 000, a za maj do 19 000 ze 144 000.

Dane rządowe pokazały również, że stopa bezrobocia w USA wzrosła w ubiegłym miesiącu do 4,2% z 4,1%, co jest zgodne z oczekiwaniami.

W odpowiedzi na te dane prezydent Donald Trump zakwestionował spadek liczby miejsc pracy w USA, zdymisjonował szefową Biura Statystyki Pracy i podał w wątpliwość jej intencje, twierdząc, że mają one na celu osłabienie Republikanów w wyborach.

W handlu indeks Dow Jones Industrial Average wzrósł o 1,0% (co odpowiada 433 punktom) do 44 022 punktów o godzinie 16:49 GMT. Szerszy indeks S&P 500 wzrósł o 1,1% (co odpowiada 70 punktom) do 6308 punktów, a Nasdaq Composite wzrósł o 1,5% (co odpowiada 314 punktom) do 20 964 punktów.